قالب ستون همانند قالب دیوار در رده ی قالب های قائم قرار دارد. قالب ستون از دو جز اصلی رویه و یوغ تشکیل شده است. یوغ در حقیقت پشت بند قالب است و همانند یک کلاف رویه را در بر می گیرد. از لحاظ سازه ای یوغ یک قالب خود تعادل است و تحت اثر فشار داخلی قالب، تحت نیروی کششی و لنگر خمشی قرار می گیرد.
الف) یوغ با استفاده از چهار عدد چهار تراش چوبی
ب) یوغ با استفاده از چهار تراش و بولت
انواع قالب ستون
انواع قالب بتن براساس شکل قالب بندی ستون بتنی به ۴ دسته زیر تقسیم می شود.
- قالب سنتی
- قالب فلزی
- قالب ستون با استفاده از پانل های مدولار
- قالب های ستون بالا رونده
قالب سنتی
در قالب سنتی ستون، رویه از الوارهای ۲۰ تا ۲۵ میلی متر و عرض ۱۵۰ تا۲۵۰ میلی متر تشکیل می شود، که به پشت بندهای در فواصل ۴۰ تا ۶۰سانتی متر میخ می شوند. پشت بندها در هنگام وا داشتن ستون مقابل قرار گرفته و توسط میلگردهایی با دو انتهای رزوه شده به صورت دو به دو به یکدیگر متصل می شوند و تشکیل یوغ می دهند.
فاصله بین پشت بندهای دو قالب مقابل با میلگرد، توسط گوه پر می گردد. بدین ترتیب یوغ همانند تنگ، چهار سطح قالب را در بر می گیرد.
قالب فلزی
در قالب بندی ستون با استفاده از قالب فلزی رویه از ورق ۳ تا ۴ میلی متر می باشد که توسط سخت کننده هایی در پشت قالب، تقویت شده است. یوغ ها نیز از قوطی یا سایر پروفیل سبک می باشند که به کمک بولت هایی به یکدیگر کلاف می شوند. برای تنظیم شاغولی بودن ستون از جک هایی در وجوه ستون استفاده می شود و برای عملیات بتن ریزی و ویبراتور زنی، سکویی در بالای ستون نصب گردیده است. قابلیت تکرار چنین قالب هایی زیاد است و سطح بتن حاصل نیز بسیار صاف و یک دست به دست می آید.
قالب ستون با پانل های مدولار
در این سیستم رویه متشکل از پانل هایی می باشد که توسط بست های خاص به یکدیگر متصل می شوند. نمای ظاهری چنین ستون هایی هماهنگ با ابعاد پانل های مورد استفاده، دارای خطوط افقی و قائم می باشند.
قالب های ستون بالارونده
در هر مرحله از اجرا در قسمت فوقانی قالب، کمربندی از قالب تحتانی بر جای می ماند که قالب تحتانی بعد از جدا شدن از بتن، به روی آن بسته شده و یک لیفت قالب بندی انجام می گیرد. دقت شود در اجرای ستون های بلند در این سیستم بدون استفاده از داربست انجام می شود.
